Wprowadzenie: Dilili w Paryżu to wciągająca młodych widzów przygodowa fabuła, ubrana w piękny, wyrafinowany płaszcz, ale na miarę dorosłego, a nie dziecka. Na szczęście sama historia i wartka akcja są na tyle atrakcyjne dla młodych widzów, że rozmiar XL reprezentowany przez poziom i mistrzostwo animacji im nie przeszkadza.
Kategoria wiekowa: 8+
O filmie: oś fabularna filmu jest prosta: mamy małą dziewczynkę Dilili, która zaprzyjaźnia się z młodym chłopakiem Orelem – kurierem jeżdżącym po Paryżu i rozwożącym różne, drobne przesyłki. Razem postanawiają rozwikłać zagadkę ginięcia dzieci, a konkretnie małych dziewczynek w wieku naszej głównej bohaterki. I to jest jasne, ale całe tło opowieści i sposób jego przedstawienia rozgałęzia tę oś na niezliczoną liczbę wątków, postaci, teł, historii, epizodów, faktów, zagadek, przemyśleń, idei, poglądów. W filmie aż roi się od postaci historycznych, które Dilili i Orel spotykają na niemal każdym rogu.
Wszystko to było zrobione świadomie, na potwierdzenie tej teorii przytoczę słowa Michela Ocelota, niesamowitego artysty i reżysera tego filmu:
Oto nowa historia – młodzi bohaterowie, tajemnice, odkrycia, uprowadzenia, niesamowite miejsca, spotkania, czarodzieje, dobra wróżka, bardzo zły czarodziej i triumf bohaterów, wszystko na tle doskonałej historycznej scenerii …Każda z tych opowieści posiada jednocześnie drugie dno, jest zbudowana na tajnej ramie, która opowiada rzeczy bardzo poważne. Chodzi o wybór między dwoma sposobami życia…
Fabuła: jest to film przygodowo-sensacyjny stworzony zgodnie z regułami gatunku. Mamy tu intrygę, tajemnicę, śledztwo, tajnych agentów, nieoczekiwane zwroty akcji, pościgi i ucieczki. Bardzo dobrze się go ogląda. Ale pod i nad tym wszystkim kryje się wiele, wiele innych warstw.
Tło historyczne: akcja filmu umiejscowiona jest w czasach Belle époque w Paryżu, mieście, które w owym czasie uznawane było za pępek świata. Reżyser wybrał tę epokę, bo według niego:
to ostatni moment w historii zachodniej kultury, kiedy kobiety ubierały się jak księżniczki, jak magiczne postaci ze snu, a ich suknie wydawały się być tkane przez prządki – artystki. Wszystko to tworzyło magię na ulicach, salach balowych, operach…
Sam Paryż, to też miasto rodzinne Ocelota, z którym łączy go artystyczna wspólnota duszy przejawiająca się w zamiłowaniu do sztuki, historii, pięknej architektury. Reżyser opowiadał już o innych kulturach (inne filmy: Kirikou et la Sorcière, Princes et Princesses, Azur et Asmar ), teraz chciał się skupić na tym, co jest mu najbliższe, co wpłynęło na jego twórczość. W filmie możemy spotkać 75 historycznych postaci ( 11 aktorów, 25 malarzy, 14 literatów, 3 ludzi kina, 10 muzyków, 5 naukowców, 7 ważnych osobowości)(są to między innymi: Pablo Picasso, Henri Matisse, Auguste Renoir, Claude Debussy, Claude Monet, Emma Calvé, Degas, Ludwik Pasteur, Henri de Toulouse-Lautrec, Sarah Bernhard, Maria Skłodowska-Curie, Auguste Rodin, Louise Michel) ta wielość i różnorodność ma oddać kalejdoskop ówczesnego świata. To ich obecność według Ocelota:
sprawili, że Paryż stał się jedynym takim tyglem na świecie…
ta wielość zachwyciła reżysera i zachwyca też samego widza. Ci bohaterowie tworzą tło, niczym obraz z wielu kolorowych kropek, stają się scenografią dla rozgrywającej się na ekranie akcji.
Artyzm filmu i proces jego powstania: przy filmie pracowało 100 osób z całego świata. Najpierw przez samego Ocelota zostały wykonane fotografie miejsc w Paryżu, które później były wykorzystane jako tło. Zanim jednak to nastąpiło dwuwymiarowym zdjęciom był nadawany trójwymiar.
Elementy ze zdjęć były wycinane i pozbawiane własnego tła. Zastępowano je tłem stworzonym sztucznie już w programie komputerowym przez animatorów, ale na bazie tego, co prawdziwe, nadal były realistyczne, nie rysunkowe, czyli kamień nadal wygląda jak kamień w rzeczywistości.
Dopiero na taką scenografię dodawane są elementy rysunkowe, w głównej mierze ludzkie postaci. Animatorzy stosowali technikę lalkową w ciętym kolorowym papierze. Później za pomocą techniki 3D nadawano trójwymiar postaciom poprzez odpowiednie ustawienie kamery w programie według zasad perspektywy. Mamy zatem elementy prawdziwe, które w całości lub jako inspiracja zostają umieszczone w scenografii filmu. Wiele wnętrz i przedmiotów zostało sfotografowanych w Musée de l’École de Nancy.
Tło ideowe: ta większa rzecz, o której wspominał Ocelot w przytaczanej na początku wypowiedzi, ten sposób w jaki można żyć, w jaki można myśleć o świecie to mówienie w tym filmie również o równouprawnieniu dziewczynek, dziewczyn i kobiet na całym świecie w różnych sferach: sferze społecznej, politycznej, kulturowej, edukacyjnej, religijnej.
Główną bohaterką filmu, zarazem postacią, która napędza całą akcję, nadaje jej swój charakter i barwę jest dziewczynka z ludu Kanaków z Nowej Kaledonii, Dilili, która przybywa do Paryża w charakterze żywej antropologicznej ciekawostki wystawianej w obwoźnych teatrzykach. Później w prawdzie zdobywa wykształcenie i maniery księżniczki, ale na każdym kroku w filmie spotyka się z uprzedzeniami i negatywnymi opiniami na swój temat. Ocelot nawiązuje tutaj trochę do tradycji francuskiego kina Jean Renoir i Marcela Carné – którzy swoich bohaterów umieszczali w środku rzeczywistości, gdzie przemoc i nierówność wobec słabszych zdobią piękne ubrania, wygodne samochody i duże apartamenty.
Pokazując historyczne postaci znanych kobiet ( Emma Calvé, Sarah Bernhard, Maria Skłodowska-Curie, Louise Michel) w czasach Belle époque kiedy świat był zachłyśnięty nowymi ideami, technikami, sposobami myślenia, a także pozwalał na liberalizm w znaczeniu wolnej, nieograniczonej emancypacji kobiet zaznacza w świadomości widza ten etap w historii świata. Niejako mówiąc, że to specyfika Belle époque pozwoliła na walkę o prawa kobier, że wtedy to się zaczęło właśnie dzięki tym postaciom, które są bohaterkami filmu. Sama Dilili też ma swoją rolę i swoją drogę ku wyzwoleniu. Jej droga jest przykładem tego, jak można walczyć o te swoje prawa mając takie a nie inne umiejętności i będąc taką a nie inną dziewczynką.
Dili jest też bohaterką spotu o potrzebie walki o prawa wolności w różnych dziedzinach życia dla dziewczynek przygotowanego dla UNICEF.
Podsumowanie: Dilili jest filmem, który można oglądać przez różne pryzmaty. Na pewno po jego obejrzeniu wśród widzów pojawi się wiele pytań. Zachęcam do korzystania z mojego opisu filmowego, w którym starałm się nieco wyjaśnić kilka wątków poruszanych w filmie. Życzę prawdziwej uczty :).
Gdzie można zobaczyć film: film oglądałam na festiwalu AleKino! w Poznaniu. Na razie ( marzec 2019) nie jest jeszcze w polskiej dystrybucji, ale warto śledzić repertuary kin studyjnych w całej Polsce. Jest już wykonane polskie tłumaczenie ze względu na pokaz festiwalowy, więc istnieje możliwość zorganizowania indywidualnego pokazu dla grup zorganizowanych. Warto zachęcić do tego znajome kino.
Metryczka:
Reżyseria: Michel Ocelot
Rok produkcji: 2018
Kraj: Francja, Niemcy, Belgia
Czas: 95 min